Uniwersytet im. Adama Mickiewicza szczyci się blisko dziewięćdziesięcioletnią tradycją.Od początku istnienia uczelnia rozwijała się bardzo szybko, mimo to w ciągu pierwszych dwudziestu lat istnienia skromna administracja doskonale radziła sobie z wytwarzanymi materiałami i nie odczuwano potrzeby założenia Archiwum. Powstało ono znacznie później, początkowo od marca 1953 r. jako część sekretariatu szkoły a 7. października 1957 roku zostaje powołane do życia Archiwum Uniwersytetu jako jednostka ogólnouczelniana. Szczególne zasługi położył tu doc. dr Franciszek Paprocki, w późniejszych latach kierownik Archiwum UAM i twórca specjalizacji archiwistycznej na Wydziale Filozoficzno-Historycznym.
Jak wszystkie archiwa uczelniane, zgodnie z obowiązującymi przepisami Archiwum UAM gromadzi, przechowuje, opracowuje i udostępnia materiały archiwalne wytworzone przez uczelnię. Mając na uwadze jej wielkość i wiek, jest oczywiste, że posiada ono spory zasób historyczny. Przez wiele lat jednak status Archiwum był w strukturze uczelni niski. Borykało się ono z licznymi trudnościami natury organizacyjnej, lokalowej i personalnej. Utrudniało to także współpracę z innymi jednostkami organizacyjnymi Uniwersytetu.
Sytuacja zaczęła się poprawiać w drugiej połowie lat osiemdziesiątych po wprowadzeniu w życie Instrukcji Kancelaryjnej i Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt. W latach dziewięćdziesiątych ponownie usytuowano Archiwum w rzędzie jednostek ogólnouczelnianych podległych Rektorowi i powołano organ doradczy - Archiwum, która w istotnym zakresie pomaga w dalszym jego rozwoju.
W ciągu pięćdziesięciu lat istnienia przez Archiwum przewinęła się spora grupa pracowników. Zatrudniano od 1 osoby w 1953 roku do 8 obecnie. Obowiązki kierownika pełnili: prof. dr hab. Zdzisław Grot, doc. dr Franciszek Paprocki, dr Maria Banasiewicz, dr Anna Ryfa, dr Ilona Czamańska i dr Grzegorz Łukomski. Wieloletnim kuratorem była doc. dr Irena Radtke.
Przez cały czas swojego istnienia Archiwum - jak wiele instytucji tego typu - boryka się z trudnościami lokalowymi. Przez wiele lat były to pomieszczenia piwniczne w kilku budynkach uniwersyteckich. Od niedawna Archiwum dysponuje własną siedzibą, gdzie udało się stworzyć znacznie - w porównaniu z poprzednimi - lepsze warunki przechowywania i korzystania z cennych materiałów. W chwili obecnej zasób AUAM liczy ok. 3500 mb i stanowi bogatą bazę źródłową do badań nie tylko nad dziejami uczelni, ale także regionu oraz nauki w Polsce.